ÖZET

Amaç

Böbrek nakli sonrası dönemde üriner sistem taş hastalığı gelişiminde böbrek nakli ve kalsinörin inhibitörlerinin metabolik etkilerinin araştırılması amaçlandı.

Gereç ve Yöntem

Ocak 2002 ve Ocak 2010 yılları arasında böbrek nakli yapılan 40 hasta ve üriner sistem taş hastalığı nedeniyle perkütan nefrolitotomi uygulanan 40 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Kontrol grubu olarak da çalışmaya üriner sistem taş hastalığı hikayesi olmayan ve böbrek nakli yapılmamış 20 hasta alındı.

Bulgular

Yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi ve idrar pH’leri açısından gruplar arası istatistiksel fark saptanmadı. Yirmi dört saatlik idrar volümleri nakil hastalarında belirgin yüksek bulundu (p=0,001). Yirmi dört saatlik idrar oxalat, sitrat, ürik asit, sodyum ve kalsiyum düzeyleri nakil hastalarında diğer iki grupla karşılaştırıldığında daha düşük bulundu (sırasıyla p=0,001, p=0,001, p=0,004, p=0,046, p=0,017). Kontrol grubunda 24 saatlik idrar potasyum düzeyleri, perkütan nefrolitotomi uygulanan grupta da fosfor düzeyleri yüksek saptandı (p=0,022, p=0,008). Nakil hastalarının hiçbirinde 23,55±14 (2-50) aylık izlem sonunda taş saptanmadı.

Sonuç

İzlemde nakil hastalarında taş saptanmamasına rağmen uzun takiplerde düşük sitrat düzeyleri taş oluşumuna sebep olabilir. Ayrıca serimizde nakil grubundaki hastalarda idrar kalsiyum, oxalat, fosfat, ürik asit düzeylerinin düşük olması ve artmış idrar volümleri bu grupta taş saptanamamasını açıklayabilir. Nakil grubunda kalsinörin inhibitörleri, nefrotoksik etkilerinin yanında taş oluşumuna metabolik yatkınlığı artırabilirler. Ancak verilerimiz taş oluşumunu önlemek ve kalsinörin inhibitörlerinin nefrotoksik etkilerini azaltmak için rutin sitrat replasman tedavisini desteklememektedir.