ÖZET
Amaç:
Bu çalışmanın amacı deneysel bir modelde renal ekstrakorporeal şok dalga litotripsisinin (ESWL) plazma Oksidatif Stres indeksi (OSİ) üzerindeki etkilerini değerlendirmek, histopatolojik değişiklikleri gözlemlemek ve N-asetilsisteinin (NAC) koruyucu rolünü araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem:
Toplam 24 rat rastgele 3 gruba; kontrol (grup 1), SWL + salin (grup 2) ve SWL + NAC (grup 3) olarak ayrıldı. Çalışma grupları ayrıca kısa ve uzun süreli olarak iki alt gruba ayrıldı. Grup 2 ve 3’te 2000 şok dalga ESWL uygulandı. Grup 2’de intraperitoneal salin ve grup 3’e intraperitoneal NAC verildi. Grup 1’e tedavi uygulanmadı. Biyokimyasal ve histopatolojik incelemeler için sırasıyla kan örnekleri ve nefrektomi örnekleri alındı. OSİ, plazma toplam antioksidan seviyesi (TAS) ve toplam oksidan seviyesi (TOS) ölçülerek hesaplandı. Akut ve kronik histopatolojik hasar ışık mikroskobu ile değerlendirildi.
Bulgular:
ESWL, oksidatif streste belirgin bir artışa neden oldu. Grup 3’teki ratlarda TOS düzeyleri anlamlı olarak düşük (p=0,027), TAS seviyeleri anlamlı derecede yüksek saptandı (p=0,006). Sonuç olarak, OSİ daha düşük saptandı (p=0,013). Bu etki kısa süreli alt grupta daha anlamlıydı. Ayrıca SWL grubunda tübüler hasar ve interstisyel enflamasyonun daha yüksek olduğu sonucuna varıldı (p=0,022). Bu akut histolojik değişiklikler NAC verilen ratlarda daha az saptandı.
Sonuç:
Mevcut çalışma, ESWL’nin serbest oksijen radikal üretimini artırarak şiddetli oksidatif stres ve akut böbrek hasarına neden olabileceğini göstermiştir. NAC, ESWL’nin neden olduğu oksidatif stresi azaltmada ve bazı histolojik değişikliklerin oluşumunu engellemede etkili olduğu görülmüştür.